Persbericht Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen

Niek Hoogland, Tegels aardewerk.

26 januari 2024 tot en met 30 juni 2024 in Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen

In 2024 viert Niek Hoogland zijn 40-jarig jubileum als Tegelse pottenbakker. Een reden voor Keramiekmuseum Tiendschuur zijn werk te presenteren in de solo-tentoonstelling ‘Niek Hoogland, Tegels aardewerk’. In zijn pottenbakkerij in Steyl maakt Niek gebruikskeramiek en vrij werk waarvoor hij veelal de plaatselijke Tegelse klei gebruikt. Het aardewerk zoals Niek dat maakt kan gezien worden als een hedendaagse interpretatie van het Nederrijns slibversierde aardewerk zoals dat vanaf de 17de eeuw in deze regio wordt gemaakt.

Pottenbakker Niek Hoogland

Niek Hoogland (Tegelen, 1953) komt als kind al vroeg in aanraking met klei en keramiek. De dakpannen- en steenfabrieken domineren de omgeving waarin hij opgroeit, kleitreintjes kruisen de weg van en naar school. Zijn vader werkt in een van de grote dakpannenfabrieken en hij gaat als kind al regelmatig op bezoek bij lokale pottenbakkerijen.

In 1984 begint hij zijn opleiding als keramist bij Thei van Rens in de Keramische Leer/Werkplaats in Tegelen. Stages loopt hij bij Joop Crompvoets in Pottenbakkerij de Walsberg in Swalmen en bij Guul Jacobs in Pottenbakkerij De Olde Kruyk in Milsbeek. Ook werkt hij een tijd als productiedraaier in een grote pottenbakkerij voor bloemisterij aardewerk in Beesel. In 1991 starten Niek en zijn vrouw Pim van Huisseling hun eigen pottenbakkerij aan de Grotestraat in Tegelen. Hier leggen ze zich toe op het vervaardigen van slibversierd aardewerk. Vanaf de oprichting van zijn eigen pottenbakkerij exposeert Niek wereldwijd in galeries, musea, op keramiekmarkten en -festivals.

Slibversierd aardewerk

Vanaf de 17de eeuw ontstaat er in de Niederrhein regio een nieuwe pottenbakkers cultuur. Via de komst van de Minderbroeders naar Venlo en de Hollandse handel op de Rijn via Duisburg leren pottenbakkers in de regio een nieuwe decoratietechniek voor hun aardewerk. Door de lokale roodbakkende klei met een klei witte te bedekken opent er een geheel nieuw scala aan decoratie mogelijkheden. Wanneer je bijvoorbeeld met een scherpe punt in die witte slib of engobe krast, wordt de onderliggende terracottaklei weer zichtbaar. Deze sgraffito-decoratie leent zich goed voor het maken van schotels en potten die ter gelegenheid van een belangrijke gebeurtenis worden gemaakt. Een koehoorn met aan het uiteinde een afgesneden ganzenveer, gevuld met kleislib maakt het mogelijk om die slib in prachtige cirkels en spiralen op een bord te laten lopen. In het hele noordelijke gebied tussen Maas en Rijn ontstaan dan productieplaatsen voor dit slibversierde aardewerk. Een van die productiecentra is Tegelen waar dit aardewerk sinds het tweede kwart van de 18de eeuw een vrijwel onafgebroken traditie kent. Een traditie die door Niek Hoogland wordt voortgezet tot diep in de 21ste eeuw.

Pottenbakkerij Hoogland

1 Mei 1991 is de officiële start van Pottenbakkerij Hoogland. Vanuit hun fascinatie voor volkskunst en volksaardewerk kiezen Niek en Pim ervoor zich helemaal te richten op het maken van slibversierd aardewerk. Al het werk wordt gemaakt van rood bakkende aardewerkklei en zand die zij zelf afgraven en bewerken. De potten worden overgoten met witte engobe of kleislib, waarop een gevarieerd palet van ingekleurde engobes wordt aangebracht met diverse kwasten, penselen en ringeloren. Subtielere decoraties worden ingekrast in de witte slib volgens de sgraffito techniek, waarbij de onderliggende rode scherf tevoorschijn komt. Na het decoreren worden de werken overgoten met een transparant glazuur. Na het drogen wordt het werk gestookt op een temperatuur van 1100 graden.

Niek zet zich onvermoeibaar in voor het behoud van de Tegelse keramiektradities en haar geschiedenis. Voor zijn werk ziet hij de Tegelse en regionale aardewerktraditie als een belangrijke bron van inspiratie. Toch voelt Niek zich niet schatplichtig aan die traditie: “Traditie is mooi maar moet open kunnen staan voor invloeden van buitenaf. Tradities die niet open staan sluiten zich af en sluiten uit waardoor ze uiteindelijk zichzelf de das om doen.” De expositie Niek Hoogland, Tegels Aardewerk geeft een mooie inkijk in het prachtige werk van Niek Hoogland en laat de bezoekers kennis maken met de mogelijkheden van slibversierd aardewerk.

The Leach Pottery

De pottenbakker viert dit jaar een dubbel jubileum: hij wordt dit jaar ook 70 . Als kers op de taart aanvaarde hij dit jaar het aanbod om 10 weken als artist in residence te komen werken in de wereldberoemde Leach Pottery in St Ives in Cornwall. Hij onderzocht daar het samenvoegen van functionele en decoratieve potten en gebruikte zijn ideeën hiervoor in zijn slibversierde aardewerk. De Leach Pottery, in 1920 gesticht door de Engelsman Bernard Leach en de Japanner Shoji Hamada, is tegenwoordig een museum en galerie, het heeft enkele ateliers voor workshops, en er is een productie pottenbakkerij waaraan een opleiding voor jonge pottenbakkers is verbonden.

Opening expositie

De expositie wordt geopend op vrijdag 26 januari 2024 om 16:00 uur. Niek Hoogland is aanwezig bij de opening. Jos Schatorjé, oud-directeur van het Limburgs Museum, zal de tentoonstelling toelichten.

Activiteiten rondom expositie Niek Hoogland

Rondleidingen

Zondag 28 januari om 13.00 en 15.00 uur geeft Niek Hoogland een rondleiding langs zijn expositie voor maximaal 20 personen. Reserveren voor de rondleidingen verplicht.

Lezingen

• Zondag 25 februari | 14.00 uur – De geschiedenis van het slibversierd aardewerk.
• Zondag 28 april | 14.00 uur – Nederrijns slibversierd aardewerk.
• Zondag 26 mei | 14.00 uur – Over zijn werk in relatie tot de Tegels-Nederrijnse slibversierd aardewerktraditie.

Reserveren voor de lezingen verplicht.

In gesprek met

Zondag 30 juni is Niek vanaf 14.00 aanwezig op de tentoonstelling om met belangstellenden over zijn werk in deze tentoonstelling te praten.

Workshops

In de twee weekenden van 23-24 maart 2024 en 8-9 juni 2024 geeft Niek Hoogland workshops over de verschillende technieken en mogelijkheden van slibversierd aardewerk. Informatie en reserveringen via: www.tiendschuur.net

Pottenbakkerij Hoogland bezoeken

Een bezoek aan De Tiendschuur is goed te combineren met een bezoek aan Pottenbakkerij Hoogland. De Pottenbakkerij ligt op ongeveer 15 minuten loopafstand van de Tiendschuur.

Voor meer informatie kunt u contact op nemen met Marjan Kessels (077-3260213 of e-mail m.kessels@tiendschuur.net) Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen, Kasteellaan 8, 5932 AG Tegelen. Openingstijden: di t/m zo 11.00 - 17.00 uur